Boom en bodem

De optimale standplaats, een goed begin is het halve werk!

Standplaats als basis

De plaats waar een boom komt te staan noemen we de standplaats. Voor een goede groei en ontwikkeling van de boom moet de standplaats aan bepaalde eisen voldoen. Een standplaats die aan de juiste eisen voldoet is een groeiplaats. Een groeiplaats bevat alle ondergrondse fysische, chemische en biologische factoren van een standplaats die de levensomstandigheden en ontwikkelingsmogelijkheden van de boom bepalen.

Optimale groeiplaats als doelstelling

De optimale plantplaats bevat voldoende zuurstof, vocht en voedingselementen in een goed doorwortelbaar bodemvolume. De waterhuishouding dient jaarrond in orde te zijn. Het bodemleven (o.a. schimmels) zet afgevallen blad en organisch materiaal om in voor de boom nuttige mineralen en humus. Met voldoende bodemleven is de ecologische kringloop gesloten en dit zorgt voor een continue beschikbaarheid van voedingstoffen voor de boom. Op de kwekerij dienen we jaarlijks organische stof toe. Wie wil ontvangen dient eerst te geven.

Het bodemleven verbetert ook de structuur van de plantplaats, zo maken wormen bijvoorbeeld gangen welke zorgen voor een luchtcirculatie in de bodem. Bomen en planten leven in symbiose met de bodemschimmels. De hoeveelheid mycorrhiza schimmels, zuurstof, water en voeding zijn feitelijk bepalend voor de gezondheid en vitaliteit van de boom.

Natuurlijk evenwicht

Naast alle positieve schimmels en bacteriën bevat een plantplaats uiteraard ook negatieve bacteriën en schimmels, welke de boom kunnen aantasten en ziek kunnen maken. Echter bij een rijk en goed ontwikkeld bodemleven zullen veel ziekteverwekkers geen kans krijgen om de boom dusdanig aan te tasten dat grote groeiremmingen of blijvende schade ontstaat.

Groeiplaatsonderzoek

Een groeiplaatsonderzoek wijst uit welke maatregelen er genomen moeten worden om van de plantplaats een goede groeiplaats te maken en zo de bomen optimale kansen te bieden om uit te groeien. Bij een groeiplaatsonderzoek worden alle relevante groeiplaatsaspecten in kaart gebracht zoals het bodemprofiel, vochthuishouding, zuurstofgehalte, verdichtingsgraad en het aanwezige bodemleven. Het is dan ook aan te bevelen om een groeiplaatsonderzoek te laten uitvoeren.

Advies inrichten standplaats

Als er geen groeiplaatsonderzoek is uitgevoerd en u geen risico op uitval van bomen wilt lopen, adviseren wij om gebruik te maken van bomengrond. Bomengrond biedt een goede basis voor het planten en groeien van bomen. Bomengrond bevat belangrijke voedingsstoffen voor de boom en brengt balans in de bodem door de goede structuur en stimuleert zo het bodemleven.

Samenstelling bomengrond

M50 cijfer tussen 200/420 mu

Organische stof 7-10% (veenaarde/houtcompost/organische meststoffen)

Lutum maximaal 3%

Cl. Mg/l substraat <300

PH H20 5,0-6,5

Koolzure kalk <1

Inrichten van de plantplaatsen

De plantplaatsen dienen circa 2,5 x 2,5 meter groot te zijn (5m3 per plantplaats)en tot op een diepte van 1 meter gevuld te zijn met bomengrond. Waak er voor de bomengrond niet in direct contact kan komen met het grondwater.

Indien de hoogst gemeten grondwaterstand zich op minder dan 1,50 meter beneden maaiveld bevindt, adviseren we om eerst 10cm drainagezand aan te brengen.Voorkom verslemping van de plantplaats en spit de bodem en de wanden door,

De bomengrond wordt dan deels met de aanwezige grond gemengd, zodanig dat er een goede overgang ontstaat tussen de bomengrond en de bestaande grond. De bomengrond moet laagsgewijs worden aangebracht in lagen van 40/50 cm en per laag licht verdicht worden 1 tot 1,5 mPa/cm2.

Bij natte omstandigheden mag bomengrond niet verwerkt worden en moet het afgedekt worden opgeslagen. Voorkom verdichting van de standplaats door bouwverkeer.

De praktijk

Het is mogelijk om t.b.v. het planten van bomen telkens een groeiplaatsonderzoek te laten uitvoeren en de groeiplaats op basis van het optimale resultaat in te richten. Dit vergt doorgaans een termijnplanning en gaat gepaard met relatief hoge kosten. Echter uitval van een boom geeft frustratie en kosten.

Het is voor ons op basis van onze ervaring en kennis mogelijk om een redelijk betrouwbare inschatting te maken m.b.t. de combinatie standplaats en boom. Sommige bomen zijn heel kieskeurig, andere bomen hebben een pioniersmentaliteit en nemen al snel genoegen met een minder gunstige standplaats. Wij adviseren u graag.

Aandachtspunten en beoordelingspunten.